Ca chữa bệnh Parkinson

link

Nguồn: Hội Đông Y Hà Nội
Lương y: Trần Đức Hồng
Chủ tịch Hội Đông y quận Hoàng Mai

Bài viết này mang tính chất thông tin để đồng nghiệp tham khảo, bởi sự thành công mỹ mãn do vận dụng lý luận YHCT để điều trị bằng thuốc đông y cho một bệnh khó như Parkinson rất đáng để chúng ta suy xét.

Bệnh nhân Đặng Thị Hồng, vợ anh Vóc 43 tuổi

Địa chỉ: Số 187 đường Định Công Thượng tổ 4 ¿ Định Công ¿ Hoàng Mai ¿ Hà Nội

Nghề nghiệp: Nông dân ¿ gia đình nghèo

Năm 1991 sinh con nhưng sau khi sinh, gia đình nghèo, không có điều kiện bồi dưỡng. Sau khi sinh khoảng nửa năm, bắt đầu phát bệnh. Đầu tiên xuất hiện run một tay, khi làm động tác theo ý muốn thì hết run; sau run cả hai tay và chân, run liên tục cả khi cử động theo ý muốn. Đã đi bệnh viện Quân y 103 khám, được chẩn đoán là bệnh Parkinson nhưng chữa ở đây một thời gian dài không khỏi, bệnh ngày càng tăng.

Tháng 2 năm 1993, bệnh nhân mời tôi đến nhà khám và chữa cho bệnh nhân trong tình trạng đi lại liêu xiêu , không vững. Bệnh nhân khai, trong vòng 2 tháng đã giảm 8kg thể trọng chỉ còn 38kg.

Khám thấy; người gày đét, da khô, xanh tối, nhăn nheo; Móng tay, móng chân khô, trắng nhợt, mắt mờ, tai ù, chất lưỡi nhạt, rêu lưỡi mỏng, khô, tay chân run liên tục, cằm gật gù, các khớp cứng, cử động khó khăn; Mạch huyền, tế, sác.

Qua tiểu sử bệnh và các triệu chứng hiện tại, tôi cũng không có chẩn đoán nào khác ngoài Parkinson, tôi thấy đây là một trường hợp khó.

Parkinson theo y học hiện đại:

Parkinson là bệnh do thoái hóa các tế bào thần kinh của nhân xám nằm ở trong não, các tế bào này bình thường tiết ra Dopamine một chất trung gian dẫn truyền thần kinh, điều khiển sự vận động.

Nguyên nhân gây tổn thương có thể do di truyền, do môi trường, sống, nhiễm độc, tuổi cao, tai biến mạch máu não, mất quá nhiều máu. Hậu quả làm giảm chức năng tiết Dopamine của hệ thần kinh, thiếu Dopamine sẽ gây ra bệnh này.

Tế bào thần kinh là loại tế bào biệt hóa cao, khi đã chết không có khả năng tái sinh đây chính là vấn đề nan giải. Các thầy thuốc y học hiện đại giải quyết bệnh này chỉ là giải pháp tình thế, việc điều trị khỏi căn bệnh này còn là vấn đề nan giải.

Những năm gần đây, người ta đã và đang nghiên cứu rất nhiều biện pháp điều trị bệnh này:

- Ghép tế bào gốc vào não để các tế bào này biệt hóa tiết ra Dopaminne.

- Gắn chíp điện và máy phát xung nhỏ vào cơ thể để kích thích tiết ra Dopamine.

- Sử dụng chất chống oxy hóa Coenzim Q-10 để điều trị.

- Sử dụng thuốc ngăn chặn hoạt động của Glutamat, một axit amin phá hủy tế bào thần kinh để điều trị.

Tuy nhiên chủ yếu vẫn còn nằm trong phạm vi nghiên cứu.

Chỉ có việc nghiên cứu các yếu tố tăng trưởng thần kinh nhằm kích thích tạo điều kiện cho các tế bào thần kinh phục hồi hoặc kích thích các tế bào thần kinh vốn không hoạt động trở dậy hoạt động, tiết Dopamine, mới có hy vọng đáng kể trong điều trị Parkinson.

Bệnh liệt rung (Parkinson) theo y học cổ truyền:

Chứng lắc lư, rung động thuốc chứng Ma mộc ¿ chấn chiên.

Vương Khẳng Đường nói: "Bệnh hiếm thấy ở thanh niên. Từ trung niên về sau mới có, người già càng hay mắc bệnh. Người già âm huyết thiếu, thủy không chế ngự được hỏa, hỏa thịnh mà thành bệnh".

Đối chiếu với lý luận y học cổ truyền thì run rẩy, lắc lư là do cân. Can chủ cân. Can thận âm hư dẫn đến can dương thiên cang. Dương cang hóa phong động mà sinh bệnh. Can tàng huyết, âm huyết hư, cân mạch mất nuôi dưỡng. Ở bệnh nhân này từ khi sinh con mất máu nhiều. Nhà nghèo, sản phụ không có điều kiện bồi dưỡng, lại phải cho con bú làm cho âm huyết khuy hư, âm huyết hư lâu ngày dẫn đến can thận âm hư, can thận âm hư thì can dương thiên cang; Dương cang hóa phong động mà sinh ra bệnh, lịch sử bệnh, các triệu chứng lâm sàng và tượng đều nói lên điều đó.

Từ những phân tích trên pháp điều trị được xác định phải bổ huyết dưỡng can ích thận. Nhưng trước một bệnh nhân đang suy yếu và suy sụp quá nhanh, nếu dùng các bài bổ huyết thông thường thì giống như dùng tay tát nước, e không kịp. Lại được thầy Mộng dạy: ¿Bạch thược đi với hoàng kỳ thì tác dụng bổ huyết tăng lên gấp bội¿.

Bài "Hoàng ký quế chi ngũ vật thang gia giảm" trong sách Thiên gia diệu phương (trang 239 sách do Võ Văn Bình, Nguyễn Tuấn Khoa, Phạm Đình Sửu dịch), người ta dùng:

- Hoàng kỳ tới 150g
- Quế chi 20g
- Đương quy 20g
- Ngưu tất 20g
- Sinh khương 10g
- Đại táo 5 quả
- Bạch thược 50g

Là bài thuốc bổ huyết rất mạnh, người ta dùng để chữa chứng teo não tỏa lan , một chứng bệnh thái hóa thần kinh. Vậy có thể vận dùng điều trị Parkinson. Tuy nhiên tôi có phân vân trong lúc dương cang mà dùng hoàng kỳ liều cao có tốt không? Nhớ câu ¿Trị bệnh tất cầu kỳ bản¿, tôi thấy gốc bệnh chính là do âm huyết hư, vậy bổ huyết chính là chữa vào gốc bệnh như vậy dương cang sẽ tự hết khi âm huyết đủ đầy.

Nghĩ vậy, tôi quyết định dùng bài "Hoàng kỳ quế chi ngũ vật thang gia vị" để chữa cho bệnh nhân này, tuy nhiên do thể trạng bệnh nhân quá yếu tôi giảm liều hoàng kỳ 150g xuống 100g các vị khác vẫn giữ nguyên.

Cho uống 5 tháng (bệnh nhân uống được 8 ngày) bệnh chuyển rõ rệt, bớt run, cằm bớt gật gù, cho uống thêm 10 thang, các triệu chứng run cơ bản hết. Tiếp tục uống xen kẽ bài Quy tỳ và bài Lục vị, mỗi bài 5 thang một đợt. Sau 2 tháng bệnh nhân khỏi bệnh. Sức khỏe hồi phục, lên cân, da dẻ hồng hào, tươi tắn trở lại, hết run rẩy, gật gù. Theo dõi liên tục đến nay đã hai mươi năm, không tái phát. Vừa rồi gặp lại hai vợ chồng bệnh nhân rất phấn khởi.

Theo sự suy nghĩ của tôi bài "Hoàng kỳ quế chi ngũ vật thang" là bài có tác dụng bổ huyết mạnh, có khả năng giúp cho việc nuôi dưỡng tế bào thần kinh, làm cho những tế bào đang trong quá trình thoái hóa phục hồi trở lại và kích thích các tế bào thần kinh chưa hoạt động dậy hoạt động. Vậy có thể vận dụng bài này không chỉ với Parkinson mà còn có thể áp dụng đối với một số bệnh khác.

Mong được các đồng nghiệp tham khảo, chỉ giáo. Xin cảm ơn!