Mất ngủ do tâm khí suy

link

BS Ðặng Trần Hào

Trong cơ thể chúng ta có ngũ tạng và lục phủ. Tâm là một trong 5 tạng, chủ về huyết mạch và sinh mệnh. Các tạng phủ trong cơ thể phân công và phối hợp dưới sự thống lĩnh của tâm, cùng nhau nhịp nhàng làm việc theo một qui luật tự nhiên. Công năng chính yếu của tâm biểu hiện:

1. Tâm chủ về thần minh: Hoạt động của tinh thần và ý thức tư duy. Khi tâm huyết và khí làm việc nhịp nhàng, tinh thần được nuôi dưỡng đầy đủ thì sáng suốt, sắc diện hồng hào, không hay phiền muộn. Nếu tâm thụ bệnh, thần không tự chủ được, thì hoạt động của tạng phủ sẽ mất nhịp nhàng, làm tinh thần bị rối loạn mà sinh ra bệnh. Chính vì tâm làm chủ thân mệnh và ngũ tạng lục phủ, cho nên khi tâm bị tà khí xâm nhập thì ảnh hưởng rất mạnh đối với tính mệnh. Trong sách Tô Vẫn có viết, “Tâm giữ chức vụ quân, thần minh từ đó mà có... Cho nên chủ không sáng suốt thì các tạng phủ cũng khó làm việc nhịp nhàng.”

2. Tâm chủ về kinh mạch: Huyết do tâm làm chủ, mạch do các mạnh máu và vi ti huyết quản lưu hành. Tâm và huyết mạch làm việc nhịp nhàng và chặt chẽ với nhau, nhưng chủ động vẫn là tâm. Tinh hoa của tâm hiên ra sắc mặt, cho nên sắc mặt có thể cho biết sự thịnh suy của tậm.

Tâm chủ về thần minh, thần nhờ khí huyết mà tươi sáng. Khí huyết không làm việc nhịp nhàng thì thần khì tổn thương. Cho nên tâm khí hư thì thần khí sút kém và hay buồn bã. Tâm khí thịnh thì thần mạnh và tươi vui.

Hoạt động của cuộc sống hàng ngày và dinh dưỡng cũng ảnh hưởng tới thần minh và huyết mạch. Nếu lo âu quá độ cũng ảnh hưởng tới tâm khí. Nếu ăn uống thất thường không đủ dinh dưỡng giúp tạng phủ hoạt động bình thường, để sinh khí huyết cho cơ thể, sẽ gây cho tâm làm việc bất bình thường...

Tóm lại hoạt động của thần minh, huyết mạch và tạng phủ phải phối hợp chặt chẽ với nhau, từ đó cho chúng ta thấy tâm là chủ của hoạt động toàn thân. Một khi tim ngừng đập là coi như sinh mệnh chấm dứt.

Ðối với Y Khoa Ðông Phương, màng bao tâm còn gọi là tâm bào lạc. Nó là tổ chức phần ngoài của tạng tâm, có tác dụng bao tâm và bảo vệ tâm. Bệnh thường từ ngoài vào trong, cho nên tà khí từ ngoài xâm nhập vào trong phải qua tâm bào lạc. Nhiện vụ tâm bào lạc báo động cho biết tâm bị thụ bệnh, nhưng thực ra mới chỉ vào tới tâm bào lạc là bị cản trở lại, chưa hoàn toàn là tâm thụ bệnh.

Khi thận dương suy, có nghĩa là hỏa suy ảnh hưởng tới quan hỏa là tâm. Tâm hỏa bị suy có những triệu chứng sau: tim hồi hộp, khó thở, không nằm được, phù toàn thân, nhất là chi dưới, tiểu ít, hay ra mồ hôi, tứ chi lạnh, không đau ngực, sợ lạnh, mệt mỏi, mặt trắng bệch, cảm thấy trong lồng ngực chống không, không còn cảm giác và mất ngủ.

Lưỡi trắng nhợt, có nhiều điểm ứ huyết và rêu lưỡi trắng. Mạch trầm, trì và khổng.

Chấn Vũ Thang (gia giảm)

Phụ tử chế 12 grs
Bạch truật 16 grs
Bạch thược 16 grs
Phục linh 12 grs
Cam thảo 6 grs
Can khương 6 grs
Nhục quế 6 grs
Xa tiền tử 12 grs
Ðương qui 12 grs
Ðan sâm 16 grs
Toan táo nhân 9 grs
Viễn trí 9 grs
Bá tử nhân 9 grs

-Phụ tử, nhục quế và can khương: Bổ dương khí cho thận, tỳ và tâm.
-Bạch thược và đương qui: Bổ tâm huyết và hòa hoãn tâm mạch.
-Phục linh và xa tiền tử: Thông điều thủy đạo, đưa nước tiểu xuống bàng quang và tống ra ngoài.
-Ðan sâm, toan táo nhân, viễn trí, bá tử nhân: An tâm, giúp ngủ ngon.
-Cam thảo: Phối hợp các vị thuốc để đưa đi các tạng phủ.

Châm cứu: Các huyệt quan nguyên, khí hải, tam âm giao, túc tam lý, tâm du, tì du, thận du và nhĩ châm shenman (thần môn).

Tạng tâm có nhiệm vụ đưa máu đi nuôi cơ thể, nhưng máu không thể một mình di chuyển được mà còn phải nhờ vào khí. Cũng như xe hơi có xăng chưa đủ để vận hành và di chuyển được mà còn cần đánh lửa đốt xăng thành khí giúp vận chuyển. Vì máu rất quan trọng trong cơ thể và tâm là tạng vận hành máu, nên chúng ta cần biết thêm về máu.

Nhiệm vụ chính của máu là làm việc giúp sinh lực sung mãn và giúp cho cơ thể mau bình phục và hàn gắn mọi bất thường của thân thể.

Trường hợp thứ nhất: Nếu một người bị thương ở vùng đầu như đụng xe bị bể sọ đầu hay bị thương vùng đầu, sau khi chữa trị đôi khi không được thanh trùng đúng tiêu chuẩn vì ngoài chiến tuyến, không trở lại như cũ, nhưng thường bệnh nhân bình phục rất mau, bởi vì máu đưa lên đầu nhiều hơn và máu được thanh lọc kỹ hơn, gọi là thanh huyết khi đưa lên đầu.

Trường hợp thứ hai: Bệnh nhân tiểu đường, nếu lượng đường không được giữ trong giới hạn, bệnh tiểu đường sẽ phá hủy nhưng vi ti huyết quản trong cơ thể, là nguyên nhân tàn phá lục phủ và ngũ tạng và giảm lượng máu luyên chuyển trong chúng. Phần dưới của cơ thể thường bị ảnh hưởng nhiều nhất. Vì lý do đó, người bị bệnh tiểu đường đôi khi chỉ có một lượng máu rất ít đưa tới những phần cơ thể cần, vì vậy nó làm gia tăng khả năng nhiễm trùng và giảm khả năng lành bệnh. Ðôi khi chỉ một trầy nhỏ ngoài da chân, phát triển thành sưng, thối thịt. chữa trị trụ sinh đúng mức cũng không lành và cuối cùng phải cắt bỏ một phần thân thể.

Hai trường hợp trên cho chúng ta thấy rõ ràng máu có nhiện vụ hàn gắn nhưng bệnh tật trong cơ thể con người. Một cơ thể mạnh khỏe cần phải có đầy đủ máu lưu thông bình thường và đây là chìa khóa chính để để giúp cơ thể sớm phục hồi. Nó rất quan trọng để gia tăng đề phòng bệnh tật. chúng ta phải lưu tâm ăn uống, tập thể dục và hít thở lấy nhiều o-xy để gia tăng lượng máu đưa tới các phần của cơ thể và giúp chúng ta chống lại bệnh tật là như vậy.